Mulholland drive και παλιές προβολές...

Βραδύ, ώρα 10:30, καθισμένη στο γραφείο μου ακούω τον πνιγμένο ήχο του ραδιοφώνου που παίζει χλιαρά, μα τόσο φλύαρα, παρ’ όλη τη χαμηλή του ένταση, πάνω στο τραπέζι της κουζίνας στο βάθος. Ο ήχος γίνεται πιο γνώριμος. Παρατηρώ τον εαυτό μου από μακριά και εστιάζω στο τσιγάρο που καίγεται σιωπηλά στο τασάκι. Το μόνο που κάνω εκείνη τη στιγμή είναι να απομονώσω τον ήχο ώστε να υπάρχει μόνο αυτός στο μυαλό μου.

‘‘Funny how secrets travel…I'd start to believe if I were to bleed… Thin skies, the man chains his hands held high’’. Και ξαφνικά έρχεται στο μυαλό μου η Μπεργκμανική φιγούρα του θανάτου να έρχεται προς το μέρος μου και να με ρωτά με θράσος :

We've met before, haven't we? At your house. Don't you remember…?

Και εδώ λοιπόν σκέφτομαι πως πρέπει να γράψω, για εσάς, σε εσάς, για έμενα, σε έμενα για τον κύριο David Lynch. Ο David Keith Lynch γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου του 1946 στην Missoula της Μοντανα. Ο πατέρας του εργαζόταν ως επιστήμων ερευνητής για λογαριασμό του υπουργείου γεωργίας, κάνοντας μελέτες πάνω στα δέντρα. Για το λόγο αυτό πήγαινε αρκετά συχνά στο δασός. Ο Lynch πιστευει πως το δάσος είναι χώρος μαγικός για ένα παιδί. Μεγαλωμένος σε κωμόπολη, ο David ζούσε στον μικρόκοσμο του. Με τους φίλους του και τα όνειρα του. Του άρεσε να ζωγραφίζει από αρκετά μικρή ηλικία. Στην εφηβική του ηλικία έζησε στην Αλεξάνδρεια της Βιρτζίνια. Εκεί έτυχε να γνωρίσει μέσω μιας κοπέλας που τότε είχε έναν τύπο ονόματι Toby Keeler. Ο οποίος του είχε αναφέρει πως ο πατέρας του ήταν ζωγράφος. Και έτσι, μιλώντας για τον καλλιτέχνη πάτερα του Keeler, η συζήτηση αυτή άλλαξε τη ζωή του David Lynch διότι κατάλαβε πως ήθελε να ζήσει την ζωή ενός καλλιτέχνη. Και αυτό φυσικά έκανε... Περνώντας αρχικά από το στάδιο του ζωγράφου, που ο Lynch μέχρι τότε ποτέ δεν είχε σκεφτεί τον κινηματογράφο (τον άφηνε παγερά αδιάφορο), ένα μεσημέρι καθώς έκανε μια εργασία, οντάς φοιτητής στην ακαδημία κάλων τεχνών της Πενσυλβανία, που αφορούσε έναν κήπο κατά την διάρκεια της νύχτας , διαπίστωσε πως τα φυτά του πίνακα άρχισαν να κινούνται. Καθώς λέει και ο ίδιος « άκουσα και τον αέρα να σφυρίζει! Ούτε να ‘χα πάρει ναρκωτικά!». Έτσι λοιπόν σκέφτηκε πόσο καταπληκτικό θα ήταν αν μπορούσε να θέσει σε κίνηση τις ζωγραφιές. Και από τότε άρχισαν όλα…

Την πρώτη φορά που είδα ταινία του David Lynch έμεινα απλώς ‘‘φορτωμένη συναισθηματικά’’, και φυσικά ήταν το η Οδός Μαλχόλαντ. Ήταν ουσιαστικά μια από τις ταινίες που με έκαναν να αρχίσω να ασχολούμαι με τα ιδιαίτερα κινηματογραφικά δρώμενα και με ώθησε να αρχίσω να ψάχνω περισσότερο τον Lynch. Τότε ένιωθα μια κρυφή ικανοποίηση κάθε φορά που έβρισκα κι αλλά άτομα που να ασχολούνται με τις δουλειές του περιέργου τύπου με το αλλόκοτο ύφος. Δεν νομίζω πως ξέρω τι ακριβώς είναι αυτό που κεντρίζει το ενδιαφέρον του ‘Λιντσικού’ κοινού. Κάθε φορά που τυγχάνει να συζητάω με κάποιον για ταινίες του Lynch είναι άλλο ένα ‘ουελσικό’ rosebud απόφθεγμα. Κατά την γνώμη μου για όλα ευθύνεται η ατμόσφαιρα που κτίζει, η οποία παίζει με το υποσυνείδητο σου, σε κοιτάξει και σου ψιθυρίζει απλοϊκά σκοτεινά λόγια όπως σε έναν ‘άκακο’ εφιάλτη… που ξυπνώντας το πρωί νιώθεις ότι ακόμα τον ζεις , επειδή πολύ απλά σε τρόμαξε χωρίς να ξέρεις τι ακριβώς ήταν αυτό που σε τρόμαξε. Απλά είναι εκεί, στο μυαλό σου… και παίζει με αυτό. Γιατί; – γιατί αυτή είναι ‘η δουλειά’ του…

Mulholland Drive…

Έχουν δοθεί πολλές ερμηνείες από σχετικούς – άσχετους τυμβωρύχους, αλλά το θέμα με τις ταινίες του Lynch δεν είναι η ‘εξήγηση’. Είναι ένας σκηνοθέτης που ανήκει στην κατηγορία ‘love him or hate him’. Κατά καιρούς δίνονται αρκετές ερμηνείες για ‘το κουτί και το κλειδί’, για ‘ τον άστεγο φρικαλέο άντρα πίσω από το εστιατόριο’, για ‘τους ηλικιωμένους που στοιχειώνουν την ηρωίδα στο τέλος με τα τρομακτικά γέλια τους. Όμως δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε για το αν ‘καταλάβαμε’ ή δεν ‘καταλάβαμε’ μια ταινία του Lynch. Η ερώτηση που πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας μετά από κάθε ταινία του είναι «με φόρτισε συναισθηματικά?». Φυσικά η απάντηση όλου του έργου είναι στα πρώτα λεπτά μετά τους τίτλους… Αν και πιστεύω πως ο κινηματόγραφος είναι μια γλωσσά, η οποία έχει την δυνατότητα να λέει πράγματα- σπουδαία, αφηρημένα πράγματα. Ο Lynch δεν ήταν πότε κάλος στα λογία όπως έλεγε : μέσα από τον χρόνο, τις σκηνές που διαδέχονται η μια την άλλη, τον διάλογο, τη μουσική, τα ηχητικά εφέ μπορεί κάνεις να εκφράσει συναισθήματα και σκέψεις που δεν μπορούν να μεταφερθούν με άλλο τρόπο. Είναι ένα μαγικό μέσο. Του αρέσουν οι ιστορίες που περικλείουν αφηρημένες ιδέες , αυτό είναι που κάνει το σινεμά.

Πιστεύω πως είναι ανούσιο να σας πληροφορήσω σχετικά με την φιλμογραφία του Lynch ή για την υπόθεση της συγκεκριμένης ταινίας . Ο καθένας μπορεί να επιλέξει, αν θέλει να ψάξει τον σουρεαλιστικό σκοτεινό κόσμο που βρίσκεται στις ταινίες του. Αν δεν έχετε δει το Μαλχόλαντ είναι μια καλή ευκαιρία να αφεθείτε στον ονειρικό του κόσμο. Αν το έχετε ξαναδεί απλά ζήστε για άλλη μια φορά το ‘λιντσικο’ όνειρο.

SILENCIO……